Cardioloog Linda van Laake is per 15 juli 2024 benoemd tot hoogleraar ‘Complex hartfalen’ bij de Faculteit Geneeskunde van de Universiteit Utrecht. De nieuwe hoogleraar gaat klinisch en translationeel onderzoek combineren met als doel de last van hartfalen te verminderen. Ze richt zich op de ontwikkeling van nieuwe therapieën voor patiënten met ‘advanced hartfalen’ en het verbeteren van de toepassing van medicijnen en interventies.
De missie van Linda van Laake is de last van hartfalen de komende jaren te verminderen. “Mijn klinische expertise is advanced hartfalen”, licht ze toe. “Het gaat om patiënten met progressieve achteruitgang, herhaalde opnamen voor hartfalen en slechte kwaliteit van leven met forse beperking, die aanblijft ondanks de maximale standaard hartfalenbehandeling. Ik geef zowel een medisch-technische als een holistische kijk op de situatie van patiënten met advanced hartfalen en beoordeel de mogelijke extra hartfalentherapieën, waaronder mechanische circulatieondersteuning of harttransplantatie. Ik begeleid het multidisciplinaire behandelproces en volg de patiënten op de lange termijn. Dit is een nichespecialisatie die maar weinig cardiologen beoefenen. Het biedt mij de unieke kans om de pathofysiologie van advanced hartfalen te bestuderen en translationeel onderzoek uit te voeren.”
Kruisbestuiving wetenschap en praktijk
In haar nieuwe rol gaat Linda van Laake de klinische en translationele onderzoeksactiviteiten combineren. Ze richt zich op de ontwikkeling van nieuwe therapieën voor patiënten met advanced hartfalen en het verbeteren van de toepassing van medicijnen en mechanische interventies. “Terwijl ik werk aan klinische problemen die ik tegenkom in mijn praktijk, creëert mijn team een enorme hoeveelheid fundamentele kennis die waardevol is voor velen. Ik geloof in de kruisbestuiving tussen door nieuwsgierigheid gedreven wetenschap en klinische praktijk. In mijn team streven we ernaar om de pathofysiologie te begrijpen die leidt tot advanced hartfalen en om de mechanismen te ontrafelen die de uitkomsten bepalen.”
Verbetering van langdurige ondersteuning
De komende vijf jaren richt de nieuwe hoogleraar zich op een klinisch onderzoeksprogramma naar advanced hartfalen en mechanische ondersteuning van de bloedsomloop, met een focus op verbetering van langdurige ondersteuning. “Het gaat hier om een steunhart, een LVAD, totaal kunsthart en de implementatie van technische innovaties voor harttransplantatie. Bewijs uit klinische studies is schaars op dit gebied en moet worden uitgebreid. Ik zal de bevindingen en ontwikkelingen uit het laboratorium, bijvoorbeeld regeneratieve therapie, integreren in klinische programma's en onderzoeken. Bij regeneratieve geneeskunde kun je bijvoorbeeld denken aan een hartpleister, gekweekt hartweefsel, op falende harten ter versterking van de hartspierkracht.”
Leidraad ontwikkeling nieuwe therapieën
Het uitbreiden van het huidige translationeel onderzoeksprogramma naar advanced hartfalen is een volgende stap. Inzicht in de cardiale pathofysiologie die leidt tot en volgt op advanced hartfalen is nodig als leidraad voor de ontwikkeling van nieuwe therapieën, zoals gentherapie en innovatieve conserveringsmethoden voor harttransplantatie. “Dit programma zal profiteren van geavanceerde in vitro modellen van hartfalen die beschikbaar zijn via materiaal afkomstig van patiënten. Als zodanig is het van cruciaal belang om de mogelijkheden voor biobanking van hartmateriaal verder te versterken en te verbeteren.”
Integratie zorg en onderzoek
Voor Van Laake is het duidelijk dat de klinische en translationele aspecten elkaar voeden en versterken. Samen creëren ze een platform voor innovatie in de hartfalenzorg. “Ik streef naar een betere integratie van onderzoek en zorg in het algemeen en in het programma voor advanced hartfalen van het UMC Utrecht. Ik ben van plan om de deelname van het UMC Utrecht aan onderzoeksnetwerken op het gebied van advanced hartfalen nationaal en internationaal uit te breiden, onder andere door het aanvragen van Europese consortiumsubsidies. Tot slot zie ik een essentiële rol weggelegd voor meer en beter onderwijs over advanced hartfalen.”
Sterk team en langdurige samenwerking
De leerstoel versterkt de positie van het UMC Utrecht als (inter)nationaal leidend centrum voor advanced hartfalen. De aandacht voor advanced hartfalen wordt steeds groter en er zijn meer behandelmogelijkheden voor de patiënten. “Het is een prachtige kans om bij te dragen aan de ontwikkeling van nieuwe therapieën voor patiënten met advanced hartfalen en het onderwijs op dit gebied te bevorderen. Het grootste deel van mijn tijd verdeel ik tussen klinische zorg en onderzoek, naast onderwijs en management. Ik kan rekenen op een sterk klinisch team en een langdurige samenwerking in onderzoeksprojecten. Ik kijk ernaar uit om samen nieuwe inzichten te genereren en de zorg voor onze patiënten te verbeteren."
